“De Hague Group wil Israël tot de orde roepen, want niemand anders doet het”. Dat is de titel van het artikel in Trouw waarin dit uitgebreid beschreven wordt1. Een analyse.
Met de deur in huis…
Oftewel: We beginnen gelijk met het artikel.
De landen die sinds kort de Hague Group vormen, willen de internationale rechtsorde beschermen. Dat betekent allereerst: optreden tegen Israël. ‘Een deel van onze motivatie is de urgentie: dit gebeurt nu en moet onmiddellijk stoppen.’
Opvallend is alleen één aspect wat het hele artikel door terugkomt. Die hele internationale rechtsorde zou volgens Hague Group slechts draaien om Israël. Het is een spoiler alert, maar u gaat in het artikel geen onvertogen woord tegenkomen over een ander land. We zijn ons toch hopelijk wel bewust dat de mensenrechtenschendingen in andere landen wel serieus zijn?
Het zijn niet de minste verplichtingen, waar de landen die sinds 31 januari samen de Hague Group vormen, zich aan gecommitteerd hebben. De arrestatiebevelen van het Internationaal Strafhof (ICC) voor de Israëlische premier Benjamin Netanyahu en zijn voormalig buitenlandminister Yoav Gallant handhaven; wapenhandel met Israël voorkomen en het aanmeren van schepen met wapens bestemd voor Israël blokkeren. Hoe komen Belize, Bolivia, Colombia, Cuba, Honduras, Maleisië, Namibië, Senegal en Zuid-Afrika bij deze doelen, en hoe willen ze die bereiken? Voorzitter Varsha Gandikota-Nellutla, die de landengroep coördineert namens het links-progressieve collectief Progressive International (PI), legt het uit.
Een interessant clubje van landen. Er zit niet één ontwikkeld en beschaafd westers land bij. Ook wordt openlijk beschreven dat “Progressive International” een “links-progressieve” beweging is. Daarmee wordt dan bevestigt dat het antisemitisme diepgeworteld zit in het linkse gedachtegoed.
En men is nogal wat van plan:
- arrestatiebevelen van het ICC voor Nethanyahu en Gallant handhaven;
- wapenhandel met Israël voorkomen;
- aanmeren van schepen met wapens voor Israël blokkeren;
Dat lijken me deels handelingen die op niet te verenigen zijn met de omschreven doelstelling van “internationale rechtsorde beschermen”. Het zijn deels directe oorlogshandelingen.
Voor de duidelijkheid ook nog maar even de antisemitische landen op een rijtje:
- Belize
- Bolivia
- Colombia
- Cuba
- Honduras
- Maleisië
- Namibië
- Senegal
- Zuid-Afrika
Een rijtje waar bij mij de vraag rijst in hoeverre zij zich zelf aan de “internationale rechtsorde” houden. Het zijn stuk voor stuk landen met een – voorzichtig gezegd – discutabel imago.
Hoe is deze groep landen bij elkaar gekomen, en wat is de rol van Progressive International?
“PI is in 2020 gevormd, tijdens de coronapandemie. Toen de vaccins waren ontwikkeld en het grootste deel van het mondiale Zuiden hier geen toegang tot had, ontstond het idee dat het Zuiden zelf iets kan doen. Ik ben gaan samenwerken met landen en regio’s, om met fabrieken in het ene land en technologie en geld uit het andere land samen vaccins te gaan produceren voor betaalbare prijzen. Het is heel wat anders, maar verklaart goed wat er aan de basis ligt van wat we nu doen: collectieve actie in reactie op een falende internationale orde.
De oorsprong van de Hague Group is dus in de coronapandemie. En laten we maar eerlijk zijn. Ook toen was hun reactie al discutabel, want met wat we nu weten en wat echte experts al sinds 2020 uitlegden, viel het met dat virus nogal mee en werd de wereld gek gemaakt van angst op basis van veel te veel leugens. Misschien niet geheel toevallig waren de meeste regeringen destijds nogal links van signatuur.
“Het gesprek over de Hague Group begon ongeveer een jaar na het begin van de oorlog in Gaza, en nadat op 21 november de arrestatiebevelen voor Netanyahu en Gallant kwamen. Toen zagen we landen als Frankrijk, een land dat momenteel covoorzitter is van het ICC en ervoor moet zorgen dat leden zich aan het Statuut van Rome houden, zeggen dat er in dit geval immuniteit is. Ze verzinnen gewoon regels. Dat is een schaamteloze aanval op wat wij dachten dat heilig was.”
Statuut van Rome
Het Statuut van Rome bepaald onder meer welke strafzaken door het ICC gevoerd mogen worden. Volgens het Statuut van Rome mogen de volgende misdaden door het Internationaal Strafhof berecht worden:
- genocide
- misdrijven tegen de menselijkheid
- oorlogsmisdrijven
- het misdrijf van agressie
Het is misschien wat vaag. De conclusie van Frankrijk dat er sprake is van immuniteit lijkt echter niet uit de lucht gegrepen. Officieel mag het ICC alleen zaken behandelen aangaande landen die het statuut hebben geratificeerd of anderszins als verdragsstaat zijn toegetreden. Israël, de VS en Soedan hebben hun handtekening ingetrokken.
Daarnaast is een saillant detail dat in oktober 2016 drie Afrikaanse landen, waaronder Zuid-Afrika, zich hebben teruggetrokken. In november 2016 volgde Rusland en in maart 2019 Filipijnen. 2
Als strafzaken alleen gevoerd mogen worden door betrokken landen, dan zou een aangifte van Zuid-Afrika dus illegaal zijn. Deze had dan ook direct moeten worden geseponeerd.
PI is een links georiënteerde beweging. Is dat waarom de deelnemende landen in de Hague Group ook overwegend geregeerd worden door linkse partijen?
“Dat was helemaal geen keuze; de uitnodiging was ook voor andere landen wereldwijd. We willen dat het een brede groep is, die over het transformeren van internationaal recht gaat en niet over ideologische inslag of geopolitieke belangen, maar gewoon voor het verdedigen van de mensheid. Sinds de lancering eind januari hebben zich zeker nog vijftien landen gemeld met interesse.”
Tja, het wordt een beetje een standaardvraag voor dergelijke antisemitische clubjes, maar als het werkelijk zou gaan om “gewoon voor het verdedigen van de mensheid.“, waarom dan 100% focus op Israël en 0% op één van de tientallen, honderden andere plaatsen waar veel grovere schendingen van de rechten van de mens plaatsvinden?
Bijbels c.q. geestelijk gezien is het uiteraard prima te verklaren. Analytisch denkend snap ik er op menselijk niveau totaal niets van. Christenen zijn de meest vervolgde religieuze groepering op aarde. Maar daar heeft de “Hague Group” geen enkele interesse in. Tibet wordt al heel lang bezet. Is geen aandacht voor. In Zuid-Afrika worden blanken momenteel gediscrimineerd, zelfs bij wet. Dat heeft Zuid-Afrika natuurlijk handig gepareerd door lid te worden van de club.
In islamistische landen vinden schendingen van de mensenrechten voor homoseksuelen en vrouwen plaats. Heeft de “Hague Group” geen seconde interesse in. Nee, de focus ligt louter en alleen op Israël, wat verderop nog pijnlijker duidelijk zal worden.
De groep noemt het verdedigen van het internationaal recht als doel en het Handvest van de Verenigde Naties als leidend principe. Toch zijn de specifieke verplichtingen voor de leden enkel gericht op Israël. Waarom is dat?
“De principes die ons samenbrengen zijn zeker universeel van aard. Veel van deze toezeggingen kunnen ook van toepassing zijn op kwesties die verder gaan dan Israël en de genocide in Gaza. Maar voor nu is het mandaat specifiek gericht op het inperken van de schendingen van het internationaal recht door Israël, omdat een deel van onze motivatie ook de urgentie is: dit gebeurt er nu en moet onmiddellijk stoppen. Het doel is niet om een alternatieve VN te creëren.”
Goede vraag. En een voorspelbaar antwoord. “Genocide in Gaza”. Dan ben je dus gelijk al klaar, maar ik zal het rekensommetje nog een keer neerzetten.
Een vergelijking met de holocaust wordt vaak gemaakt. Daarbij stelt men “Wat Israël destijds overkwam, doen ze nu zelf!” Toen de oorlog 115 dagen oud was, kwamen er – absoluut discutabele cijfers van ca. 34.000 doden naar buiten. Dit getal is discutabel omdat het cijfers van hamas zijn en die bleken aan de lopende band niet te kloppen. Op de officiële lijst van het “ministerie van Gezondheid” in Gaza stonden amper 10.000 namen, waarvan veel bekende terroristen. Maar goed, we rekenen met 34.000 om die discussie te vermijden.
34.000 doden in 115 dagen, betekent gemiddeld 295 doden per dag.
Holocaust
Zetten we dat af tegen de holocaust. De Tweede Wereldoorlog duurde circa 5 jaar. De feitelijke holocaust eigenlijk korter, maar we rekenen weer in het voordeel van de “genocide in Gaza”-roepers, dat is 1826 dagen. In die 1826 dagen werden ca. 6.000.000 Joden vermoord. Dat is 3288 gemiddeld per dag.
Dus 295 tegenover 3288…
Hoe kun je een gebeurtenis die ruim 11x ernstiger was vergelijken? Dat is werkelijk appels met peren vergelijken! Het moge duidelijk zijn dat elke beschuldiging van genocide op basis van deze vergelijking absoluut mank gaat.
Daarnaast kun je iemand die “genocide” roept terwijl het om maximaal 1½% van de bevolking zou gaan, wat – nogmaals – absoluut discutabel is, toch op geen enkele manier serieus nemen? Of is de definitie van het woord “genocide” aangepast?
En nu wordt het schrijnend voor de Hague Group
Zuid-Afrika, een van de leden van de groep, onderzocht in 2023 nog of zij de Russische president Vladimir Poetin immuniteit kon bieden, mocht hij het land bezoeken voor de Brics-top. Rijmt dat wel met de principes van de Hague Group?
“Dat is niet een vraag die ik wil beantwoorden, want ik wil niet namens individuele landen spreken. Een deel van mij voelt zich wel gefrustreerd door deze ‘waarom jij’-vraag. Wanneer westerse landen ergens ter wereld voor iets opkomen, wordt er niet gevraagd: waarom doe je dit? Maar als landen in het mondiale Zuiden het doen, moet je je recht van spreken verantwoorden.”
En ze trekt – ook nogal standaard – de racismekaart op het moment dat ze geconfronteerd wordt met tegenstrijdigheden in het gevoerde beleid. En uiteraard wordt het ook persoonlijk gemaakt met de uitdrukking “waarom jij”.
Het is een schoolvoorbeeld van meten met twee maten. Iets wat we in onze tijd helaas zo ongeveer aan de lopende band zien gebeuren.
De Hague Group is een blok landen. Welke functie heeft u, namens PI, als voorzitter?
“Dat is er ten eerste een van verantwoording: de landen die zich hebben aangesloten willen verantwoordelijk worden gehouden voor hun verplichtingen. Een goed voorbeeld is het onderzoeksprotocol. Hoe weet je wanneer je een schip moet blokkeren en wanneer je een schip niet moet blokkeren? Dat is iets om het over eens te worden en om goedgekeurd te krijgen op kabinetsniveau, in al deze landen. Een tweede taak die ik heb is het uitbreiden van de groep met landen die zich ook oprecht willen toewijden aan de doelen. En een derde is kijken hoe we de beoogde maatregelen kunnen uitbreiden.”
Verantwoording? Nou dat valt gezien het voorgaande antwoord nogal tegen. De landen zouden verantwoordelijk gehouden willen worden, maar zodra daar een vraag over komt wordt die ontweken en is er van verantwoording opeens totaal geen sprake meer.
Er wordt hier bovendien openlijk gesproken over het plegen van oorlogshandelingen tegen een soevereine staat. Nou ben ik geen internationaal juridisch expert, maar ik kan me toch niet echt goed voorstellen dat dat binnen het internationale recht, wat ze zeggen te willen verdedigen, past.
Waarom volstaan de bestaande internationale verdragen, zoals het Statuut van Rome, niet?
“Als het strafhof een arrestatiebevel heeft uitgevaardigd, dan vertrouwt het op zijn lidstaten om die bevelen te handhaven. Maar blijkbaar is dit niet meer vanzelfsprekend. En ik denk niet dat het alleen om arrestatie gaat. Het advies van het Internationaal Gerechtshof (ICJ) van de VN verwijst naar het Genocideverdrag, en is dus van toepassing op zowel Israël als de Verenigde Staten. Op basis van dat advies zouden staten verplicht moeten zijn om Israël door middel van onderzoek en vervolging verantwoordelijk te houden.
“Als het strafhof een arrestatiebevel heeft uitgevaardigd, dan vertrouwt het op zijn lidstaten om die bevelen te handhaven.“
Maar dat is het leuke detail dat noch de VS, noch Israël, noch Zuid-Afrika tot die lidstaten blijken te horen, zoals eerder al beschreven.
“Cuba en Maleisië, die deel uitmaken van de Hague Group, zijn geen lid van het Statuut van Rome. Maar zij zullen de arrestatiebevelen van het ICC handhaven op basis van hun verplichtingen zoals bepaald in het advies van het ICJ.
“We moeten het internationale recht herbevestigen, want dat is het enige wat we hebben dat ons als staten die naast elkaar bestaan in een of andere vorm van beschaafde samenleving samenbindt.”
Maar geen van de deelnemende landen wordt tot de “beschaafde westerse wereld” gerekend en hebben bovendien allemaal ook nog eens een nogal twijfelachtige reputatie.
Conclusie