De vraag of je met een niet-christen mag trouwen wordt door Reinier Sonneveld van de EO behandeld. Mijn reactie op zijn antwoord.
Een artikel uit 2016, maar ik kreeg het van de week pas doorgestuurd. Anders had ik hier vast wel eerder op gereageerd.
Ik vind je vraag een lastige. Dat heb ik telkens als het gaat over mag-dit-nu-wel-of-niet-van-de-Bijbel. Ik denk namelijk dat het Nieuwe Testament zo niet werkt. Jezus en Paulus sporen aan tot idealen en deugden die je in elke situatie zo integer mogelijk probeert vorm te geven, maar hoe precies, dat kan wisselen.
Ik heb wat minder moeite met de vraag. Dat komt denk ik omdat ik de Bijbel van kaft tot kaft als waar neem, en letterlijk waar dat mogelijk is. Volgens sommigen is dat laatste lastig te bepalen, maar ik denk dat dat voornamelijk komt omdat mensen in deze postmoderne tijd liever “oorstrelende boodschappen” horen die hun vlees bevredigen, dan daadwerkelijk de Bijbel willen volgen.
Het Nieuwe Testament is volgens de interpretatie van Reinier dus feitelijk geen heilig boek, maar een soort pamflet wat je naar eigen goed dunken in kunt vullen. Jezus hield de Bergrede dus eigenlijk voor niets.
Wet aangepast?
Jezus zegt bijvoorbeeld dat er één regel de andere overstijgt. Als een of andere wet strijdig is met liefde voor God en mensen, dan moet je die niet volgen. Dat past hij bijvoorbeeld zelf toe bij de sabbat: hij neemt die serieus, maar als er een mens genezen moet worden, is dat belangrijker.
Nee, dat doet Jezus dus niet! Jezus legde uit de sabbat er voor de mens is, en niet de mens voor de sabbat. De sabbat is dus ingesteld ter bevordering van ons leven, onze rust, onze gezondheid. Wij zijn niet geschapen om de sabbat te onderhouden. Dat was de fout die de Farizeeën maakten en waar Jezus hen op wees.
En, om eerlijk te zijn, dit soort vragen brengen me ook sociaal in een ingewikkeld parket. In dit geval: ik ken mensen die bewust een relatie hebben verbroken omdat de een wel of niet geloofde, maar ik ken ook mensen (die me even lief zijn) die zo’n relatie met succes doorzetten. Als ik hier nu stevig iets over zeg, voelt het alsof ik een van beide groepen afval, terwijl ze allemaal integer en vol overtuiging hun keuzes hebben gemaakt.
Maar de Bijbel is hier toch duidelijk over? Reinier kijkt als postmodern mens meer naar de mens, dan naar de Bijbel, naar God.
1 Corinthiérs 7 geeft letterlijk antwoord op deze vraag!
Maar tot de overigen zeg ik, niet de Here: heeft een broeder een ongelovige vrouw, die erin bewilligt met hem samen te wonen, dan moet hij haar niet verstoten. En een vrouw moet, als zij een ongelovige man heeft, en deze erin bewilligt met haar samen te wonen, die man niet verstoten. Want de ongelovige man is geheiligd in zijn vrouw en de ongelovige vrouw is geheiligd in de broeder. Anders zouden immers uw kinderen onrein zijn, doch nu zijn zij heilig. Maar indien de ongelovige haar verlaat, laat hij haar verlaten. De broeder of zuster is in dit geval niet gebonden; tot vrede heeft God u geroepen.
1 Cor. 7:12-15
Wat is dus het probleem? Kijken naar de mening van mensen, en die als afgoden boven God plaatsen.
Ongelijk span
Hier gaat het een beetje lijken op spijkers op laag water zoeken en gaan we ook wat mank op onkunde. Ik verwijs even naar het artikel op de site van de EO, maar een ongelijk span is inderdaad het geval in het eerste plaatje, maar in het geval van de “lijgers” niet.
Twee verschillende diersoorten kunnen namelijk niet met elkaar paren. Hier worden “soort” en “ras” door elkaar gegooid. Katachtigen behoren tot dezelfde soort en kunnen dus in principe met elkaar paren.
Maar het belangrijkste is: deze tekst gaat helemaal niet over huwelijken, maar over de kerk. Díe mag van Paulus geen intensieve samenwerkingen aangaan met niet-christenen. Spannend genoeg in onze context, en toen niet minder trouwens, maar de tekst gaat dus hooguit heel indirect over “gemengde huwelijken”.
Een nogal vrijzinnige, nieuwe theologie. Voor mij ook een nieuwe stelling c.q. uitleg over dit Bijbelvers. (2 Cor. 6:14). Lezen we even verder in vers 15, dan blijkt ook gelijk dat het niet klopt, want daar staat letterlijk:
… of welk deel heeft een gelovige samen met een ongelovige?
Het gaat dus wel degelijk over persoonlijke relaties. Kijken we even met een schuin ook naar het Oude Verbond. Daar zien we diverse koningen, heersers en mannen Gods onderuit gaan op het moment dat zij een ongelijk span vormen met een ongelovige vrouw, of een vrouw die andere goden aanhangt.
Dat deze tekst dus “hooguit heel indirect over gemengde huwelijken” zou gaan, lijkt me postmodern “wishful thinking”, maar ik kan er zo geen Bijbelse basis voor bedenken. Saulus zal als voormalig rechtgeaard Farizeeër echt wel op de hoogte zijn geweest van escapades van zijn (bijna) naamgenoot en de problemen die dat met zich mee bracht.
En als je als kerk niet mag samenwerken met ongelovigen, hoe ga je dan aan gas, licht en water komen? Mag je dan als kerk wel belastingen betalen aan die ongelovige belastingdienst van een seculiere overheid?
Nou kun je dat natuurlijk afzwakken door te stellen dat het alleen om “intensieve” samenwerking zou gaan, maar dat blijkt totaal niet uit het aangehaalde Bijbelvers.
Het Bijbelse advies is dus eenvoudig: Relatie met een ongelovige beginnen? Niet doen!
Scheiden
Een tekst die er wat directer mee te maken heeft, stelt dat je niet mag scheiden als een van de partners wel en de ander niet gelooft. Het gaat dus niet over het aangaan van zulke relaties, maar blijkbaar dacht Paulus daar niet zeer negatief over.
Paulus spreekt hier over het verbreken van relaties, niet over het aangaan er van. Deze tekst schreef hij in een periode dat het christendom in de kinderschoenen stond en groeide.
Het ligt dus meer voor de hand om er van uit te gaan dat de vraag ontstond in de situatie dat één van de partners tot geloof was gekomen, maar de ander (nog) niet. Die situatie speelt overigens nog steeds. Er zijn nog steeds relaties waarbij één van de partners tot geloof komt en de ander niet.
Het Bijbelse antwoord is inderdaad duidelijk: De gelovige mag dit niet als reden aangrijpen om de relatie te verbreken, maar als de ongelovige weg wil mag je die laten gaan. De stelling van Reinier dat je niet mag scheiden als één van de partners wel gelooft en de ander niet, is dus te ruim. De gelovige partner mag niet scheiden.
Basis
Vervolgens volgt een warrig betoog wat er op neer komt dat ook christenen onderling geen goede basis hoeven te hebben. Natuurlijk is dat een mogelijkheid, maar ik kom zelf uit een relatie waarin we wel degelijk dezelfde basis hadden: Jezus.
Is dat een te hoge eis voor je relatie, zoals Reinier stelt? Ik weet 100% zeker van niet. Sterker nog: Het is de enige goede basis voor je christelijke huwelijk. Deel je het geloof in Jezus niet, wat is dan nog de basis van je christelijke huwelijk?
Het advies
Dat zou ik ook denken over jouw individuele situatie: als je deze relatie wilt verbreken, zou ik dat alleen doen in een geloofsgemeenschap waarbij de principes voor iedereen hoog zijn. Alleen dan is het fair en kun je reële steun verwachten. Uit hoe je je kerk typeert, krijg ik de indruk dat dit niet het geval is.
Dit moest ik echt met stijgende verbijstering lezen. Hij doet geen enkele poging om de relatie te redden. Mij is niet duidelijk om het om een verkering of een huwelijk gaat. Het lijkt het om een verkering te gaan, maar om een relatie advies af te laten hangen van het “principeniveau” van de bezochte kerk, is wat mij betreft de wereld op zijn kop!
Verkering is leuk, maar het is niet meer dan een tijd om elkaar wat beter te leren kennen. Je kiest voor elkaar, maar houdt de mogelijkheid open dat je dingen van de ander kunt ontdekken waar je niet mee door één deur kunt.
Als het voor deze vragenstelster duidelijk is dat zij moeite heeft met een ongelovige vriend, dan is het zaak die relatie zo snel mogelijk te beëindigen. Als zij te ver gaan en er andere vervelende situaties gaan ontstaan ben je alleen maar verder van huis.
Bron: https://visie.eo.nl/artikel/2016/06/mag-je-trouwen-met-een-niet-christen