Schietpartijen door de politie en verhalen over vermeend misbruik door politie domineren op dit moment het nieuws in de Verenigde Staten. Je kunt geen krant open slaan of een televisie aanzetten zonder te worden geconfronteerd met protesterende menigten, relschoppers, nietsnutten en schreeuwende debaters die de zaak bespreken. Waarom is dat? Waarom is politiegeweld het gesprek van de dag geworden?
Een mogelijk antwoord is dat politiegeweld een enorm probleem is dat waarschijnlijk al veel langer speelt, maar nu pas aan het licht komt. Een aantal gerespecteerde journalisten ondersteunen dit standpunt. Reason linkt bijvoorbeeld naar KilledByPolice.net en concludeert dat “meer dan 1000 mensen in 2014 om het leven zijn gekomen door politiegeweld.” KilledByPolice.net is een interessante, database zonder opsmuk, die verhalen uit een grote variatie van bronnen verzameld over fatale incidenten waar politie bij betrokken is.
Maar het is niet echt schokkend dat er, in een land met 320 miljoen inwoners, een waarneembaar aantal van fatale ontmoetingen met agenten is. Als je de links op KilledByPolice.net volgt, dat wordt gelijk duidelijk dat de betrokken agenten in de meerderheid van de gevallen geen enkele blaam treft. In de meeste gevallen is de neergeschoten persoon een crimineel, en wordt deze neergeschoten omdat hij zelf eerst schoot. Het meest voorkomende incident op de tweede plaats wordt aangeduid als “suicide by cop.” (Hier is geen goede Nederlandse uitdrukking voor, maar het komt er op neer dat het slachtoffer een schietpartij uitlokt met als doel om te worden gedood, een verkapte zelfmoord.) Dit komt veel voor, en een argument zou kunnen zijn dat er betere methoden moeten worden ontwikkeld om met mensen die zo’n zelfmoord poging willen doen om te gaan. Maar dat is niet het belangrijkste punt wat de media in haar greep heeft. (Een zijstap: Een verbijsterend aantal mensen plegen zelfmoord door voor treinen te gaan staan. Niemand geeft de schuld aan de spoorwegen.)
Ik heb geen uitputtende analyse van de zaken waar door KilledByPolice.net naar toe wordt gelinkt, maar als je wat tijd steekt in het bestuderen van de gelinkte verhalen, dan denk ik dat je, net als ik, concludeert dat het percentage waarin agenten op een redelijke basis beschuldigt kunnen worden, erg klein is. Ergens tussen 1 en 5 procent. Dus misschien ergens tussen de 10 en 50 gevallen per jaar waarbij er een serieuze claim kan worden gemaakt dat er sprake is van onjuist handelen door de politie, niet alleen moord, maar elke vorm van beoordelen van de situatie waar vraagtekens bij kunnen worden geplaatst, die resulteren in een dodelijke afloop. (Voor zover de feiten nu bekend zijn, zou ik willen stellen dat de zaak Freddie Gray er waarschijnlijk één is.) Is dat voldoende om de huidige obsessie met de politie te verklaren?
Ik denk het niet. Om een simpel vergelijk te trekken, elk jaar sterven er ongeveer 390 kinderen, de meesten jonger dan vijf, door verdrinking in zwembaden. Als onze nieuwsmedia de veiligheid van zwembaden als oorzaak zouden nemen, en elk van deze verdrinkingsgevallen – meer dan één per dag – voorpaginanieuws zouden maken, in plaats van een weggestopt artikeltje, en als de debaters op televisie een groot deel van hun zouden besteden aan het bespreken van de veiligheid van zwembaden, dan zouden veel mensen ongetwijfeld overtuigd raken dat we midden in een crisis omtrent zwembaden leefden. Die crisis zou vele malen groter moeten zijn dan het schandaal over misbruik van geweld door de politie, en de overgrote meerderheid van de slachtoffers zijn kleine kinderen, en niet de wazige personen die de politie zo vaak tegen komt.
Maar dat gebeurt niet. Gezien het feit dat het misbruik van geweld door de politie in aantallen zo onbeduidend is, kun je je afvragen of de huidige aandacht voor politiegeweld in iemands agenda past.
En dat is natuurlijk ook zo. Het verhaal over misbruik van politiegeweld, wat begon als nasleep van de zaak Trayvon Martin en zich verder ontwikkelde via Eric Garner, Michael Brown en Freddie Gray, is onderdeel van de agenda van de Democratic Party om Amerika langs rassenlijnen te scheiden, in verwachting van politieke winst. Links zegt “Black Lives Matter”, alsof er mensen zouden zijn die zeggen dat dat niet zo is. Zelden is de paranoia zo meedogenloos, of oneerlijk, gepromoot…